شناسایی باکتری های مولد بیماری پوسیدگی نرم و ساق سیاه زمینی در استان اردبیل

سیب زمینی، گیاهی یک ساله با نام علمی solanum tuberosum و متعلق به تیره ی solanaceae می باشد. اردبیل رتبه دوم را در تولید این محصول، در ایران دارد. ساق سیاه و پوسیدگی نرم سیب زمینی از بیماری های مهم باکتریایی این محصول بوده که با توجه به شرایط آب و هوایی مرطوب در اردبیل، در این منطقه شیوع بیش تری دارد. به منظور شناسایی عامل پوسیدگی نرم و ساق سیاه سیب زمینی، ارزیابی روش های فنوتیپی، در تفکیک انتروباکترهای پکتولیتیک و تعیین شدت بیماری در این منطقه، در سال 91 از انبارها و مزارع این استان نمونه های گیاهی با علایم ساق سیاه و پوسیدگی نرم، 511 نمونه جمع آوری شده و 53 جدایه پکتولیتیک جداسازی شد. پس از جداسازی گونه های پکتولتیک و اثبات بیماری زایی، از نظر ویژگی های فنوتیپی، مورد بررسی 2قرار گرفته و با جدایه های استاندارد مقایسه گردیدند. شدت لهیدگی جدایه های مورد بررسی نیز تعیین گردید و درصد آلودگی هر منطقه به جدایه های پکتولیتیک برآورد شد. کلیه جدایه ها گرم منفی، اکسیداز منفی، بی هوازی اختیاری و کاتالاز مثبت بودند. نیترات را احیاء، از سیستئین h2s تولید نموده و روی محیط کشتemb کلنی های سبز متالیک ایجاد کردند. جدایه‎ ها قادر به ایجاد لهیدگی در غده سیب زمینی و ایجاد ساق سیاه در بوته ی گیاه سیب زمینی بودند. نتایج آزمون های فنوتیپی افتراقی ویژه انتروباکترهای پکتولیتیک تنوع بالایی را میان جدایه ها نشان داد. طبق این نتایج جدایه ها در شش گروه مختلف طبقه بندی شدند. جدایه های گروه اول بر اساس خصوصیات بیوشیمیایی و افتراقی به گونه ی pectobacterium carotovorum subsp. carotovorum، گروه دوم به pectobacterium wasabiae، گروه سوم به گونه ی pectobacterium atrosepticum و جدایه های گروه چهارم به dickeya chrysantemi شبیه بودند. گروه پنجم شامل دو جدایه بوده و خصوصیات این جدایه ها، حد واسط گونه هایpcc و dch بود. گروه ششم که فقط دربرگیرنده یک جدایه می شد، بر اساس ویژگی های فنوتیپی به هر دو گونه pcc و pw شبیه بوده و بینابین این دو گونه قرار گرفت. شدت لهیدگی 18 جدایه پکتولیتیک مورد بررسی قرار گرفته و در سطح احتمال 5 درصد مقایسه شدند. درصد آلودگی هر منطقه نیز برآورد شد. منطقه کلخوران با 18.75 درصد آلودگی، بیش ترین میزان آلودگی را به باکتری های پکتولیتیک در بین مناطق نمونه برداری شده داشت.